መርሐ ልቡና.pdf

• word cloud

• Extraction Summary

ሙች ጠቁእው ቁሙ ክየ ክህስኔ ሸሸ የተወይዳትሁ ጀና ወንድሞቼ እኔ ይኽንን ትንሽ የመ ጻሕፍትና የመም ጸፍ ያስብኩበት ምክንያት በቀ ድሞ ዘመን አባቶቻገ ት የሥራ ዘዴ እንደ ነበራ ቸውና ኢትዮጵያም በቀድዋ ች መንግሥታት አገዲቱ እርስዋ ኔንደ ነበረች በቤተ ክህ ከኤሮፓ ያልተገኙ መጻሕፍት በኢትዮፕያ ይገኙ እንደ ነበር ነገር ግንሳ መጠምጠሙ ባይናር ወ ወንድሞችንና ድፕችን መውደድ ለክርስቲያን የንግድ ሥራው ነው ደግ አስተማሪ አትክልት ጠባቂ ነው የሰፅይጣን ን ። በደብረ ዳሞ ጴጥሮስ ተፍጻሜ ሰማዕ በ አውጋንያ ዴቪ በደብረ በ።ፋት አጨ ዮሐንስ ዘዊ ኋሩተ አምላክ ዘጸ እሰ ያፈቅረነ እግዚአ በደራ ኗ በጸሎተ ሚካኤል ቬና ማርቆስ ዘሞረት ኪሮስ ከልሰ ር መልከ ጴዴቅ መብዓ ጽዮገ ሀብተ ማ ገብረ ማርያም ዘገዳ። በብልጽግና በግብርና የወንድ ልይ ኩራት ስለ ዕገር መሞት መየ በልብ ጀግና ሰው ተጋዳደ ጌራ መንግሥት ክብረ መንግሥት ታሪክና ሥራ ታሪክ ያለው አይቶሞትሃ ኣምኃ ቾቅር ወሰላም የዓለም ጠባይ የጠባይ ማረሚያ የወይን እሸት ለአስጸተማሪና ጳ ፅ ሠ ዳጆጻኤ ሰጠው ጣባ ሕበኛብኬብክጨውጩፍጠመህኳጨሬ ሠ ጩ ገ የር የምቹ ስለ ግዕዝ ቋንቋ ታሪክና ስለ ኦሪት እምነት የብሉይ መምህራን ታሪክና ቀሩጥሮር ትውልድና ታሪክ ፊ። ከአቶ ከበደ ሚክኢል ክብላታ መርስዔ ኃዘን ከአቶ ተክለ ጻድቅ ከአለቃ ኪዳነ ወልድ ክፍሌ ከተወልደ ብርሃን ዳግም ከብላቴን ጌታ ሩዶ ክአቶ ወልደ ጊዮርጊስ ወልደ ዮሐንስ።

• Cosine Similarity

በአድ ንግሥትና በአጨጌ ቃለ ዓዋዲ አጩጌነች በጣም የተማሩ ስለ ኮርጓሜና የዜማ ባሕልና ሥርዓት የቅኔ አነጋገር ድምበር ተወስኖ በጐንደሮች መንግሥት የወጣ ባሕል እየተባለ በኢትዮጵያ ቤተ ክር አጨጌ ቃለ አዋዲ ጌታ ኤስድሮስን ኤስድሮስ ጌታ ገላ ላውዴዎስ መልአከ ገነት ወልደ ማርያምንና መልአከ ገነት ወሰንን መል ነን መልአከ ገነት ተክለ ሃይማኖትን ተክለ ሃይማኖት አደራህን አቶ አደ ይና ጐሹን አለቃ ፀሐየ ልዳን አራት ዓይና ጐሹ መምሕር ገብረ ኤል ሰው አገኘሁን ገብረ ኤልያስ ብሉይ ተክሌን መምህር ፊላታዎስን አገኘሁ መልአከ ገነት ጽጌን ንቡረ አድ ክፍሌን ። አስራኤልም ተማርከው ወደ ባቢሎን በወረዱ ጊዜ መጻሕፍተ ነቢያት ተቃ ጥለውባቸው ነበርና ለወገኖቻቸው ለአስራኤል ክኢትዮጵያ ሊቃውንት በዕብራይስጥ ቋንቋ እየተጻፈ ይሔድላቸው ነበር ይባላል ይሽውም መቃጠላቸው በሱትኤል ዕዝራ ርዕ ከግሪክ ወደ ግፅዝ ሲመለጵሱ መጻሕፍተ ብሉያትንም በበጥሊሞስ ዘመን ሰብአ ለቃታናት ከዕብራኒ ወደ ዮናኒ የመለሱትን ብሉያት አባ ሰላማም ያን ጊዜ ከዮናኒ ወደ ግዕዝ መልሰዋል ። ሰዲ ጳውሎስ ዝክ ሪን ጳውለን አስተማረ ዝክረ ሠርዌ ክርስቶስን ሠር ርስቶስ ጽን ድንካል ሸሸ ድንግል አባ ያዕቆብን አባ ያዕቆብ በትረ ክርስቶስን በትረ ክርስቶስ አለቃ ጓንጉልን አለቃ ጓንጉል መምሕር ኤስድሮስን መምሕበር ኤስድሮስ ስነ ክርስቶስን ስነ ክርስቶስ ወልደ አብን ወልደ አብ ገብረ ኢየሱስን ወልደ ማ ሂካኤልን አስተማሩ ወልደ ሚካ ኤልደረስጌገብረ ማርያምንና ወልደ ሩፋኤልን አለቃ ኅሩይንና ወልደ አማኑኤልን መምሕር ወልዴ ጊዮርጊስንና መምሕር ወልደ ሚካኤልን አስተማሩ ደረስጌ ገብረ ማርያም አቡነ ዮሐንስንና መምሕር ገብረ ማርያምን አለቃ አየለንና አባ ግርማ ጽዮ ንን አስተማሩ ። ሃ ባ ፍሥሕጠገ አለቃ ወልደ ዲስ ወልደ ሚከኤልንና አባ ምሕረቱን አባ በለ ቅዱስ ያሬድ ዜማ ታሪክ ። ድሮ መምህር ወልደ ጊዮርጊስ ብላቴን ጌታ ኅሩይን አለቃ ወልደ አማኑኤልን መጋቤ ሐዲስ ኃይለ ማርያምን ሊቀ ጠበብት ወልደ ጊዮርጊስንና መምሀር ጌን መምሀር ገብረ መስቀልን አስተማሩ ። መምሀር ወልደ ሚከኤል መሪጊታ እንግዳአየሁን አቡነ አብርሃምን መልአከ ጽጌን አስተማሩ ምዕ ስለ ቅዱስ ያሬድና ስለ መምህራን አጭር ታሪክ። ምዕራፍ ድ ስለ ቅኔ ታሪክ ። ስድስተኛው ድድቅ ለስላና ወልደ ማርያም ሕይወትን ማዕበል ወልደ ሕይወት ጌቴ ገሞ ስላና ወልደ ማርያም ማዕበል ወልይ ራን አስተማረ « ስለ ቅኔ ታሪክ ። ስለ ቅኔ ታሪክ ። ከ ባኤ ቃና አንሥቶ እስከ ዕጣነ አድያም ልክ ባጣም የተወሰው በጐንደሮች መንግሥት ን ም በአፄ ድያ ሰገድ ኢያሱና በእጨጌ ቃለ ዓዋዲ ጊዜ ነው ቀድ ቢኖረው እንደ ዛሬ ዘመን ቅኔ ሁኖ ዜማውና ንባቡ ልክ አፈ ብኤ ንም ዜማ የቅኔ መንገድ ከኦራት ተከፍሏል በጐጃም ጐንጅና ቀሸሪ ህክ ዘ የጥንት የሊቃውንት ቅኔ አከሄድ አንድ መንገድ ይሆናል በዚህ ቁር ነ ስለ ቅኔ ታሪክ ። ይኸ ቅኔ በአፄ ዘርዓ ያዕቆብ ጊዜ የተነገረ ነው ። ክትሕትና ጋራ ፍቅር ክልተስማማ የሰው ልጅ ሐሳቡ ሁል ጊዜ ጠማማ ። ስለ ፍቅር ግጥም ። ኢሳይያስ ሲለን በአውነተኛው ትንቢት እውነተኛውስ ጾም እኔ የመረጥሁት ስለ ጾም ግዋም ከያድፐፕፈቱ ነው የበደል እሥራት ሰክም ለከበደው እንድታቀሉለት ቆላ ቦ ታሰረውን ሰው ነፃ እንድትሰዱለት ይኸንን መሥራቸ ነው በእውነቱ ጾም ማለት ይኸ ቫልሆነ ግን ጾም አይደለም ሐሰት አውነተኛውን ጾም ሲሷጽፍ ኢሳይያስ እንጀሪ ችንንም ለተራበ እንድንቆርስ የተራቆተውን ብናይ አእንድናለብስ ያፅ ለ ክቶም ከሥጋችን ገንዘብ አንዳንሸሽግ ይኸን ያስተምረናል የኢሳይያስ ሕግ እንደ ልጓም ሁነው ምግባር ሃይማኖት ዓመፀኛውን ሕዝብ ገተው የያዙት ያዕ ቴ ይኸንን ተምረህ ብትሠራው በውል ያን ጊዜ ብርሃንህ በንጋት ይወጣል ኢሳ ዛድኗ ሕይወትህም እንደ ዘር በፍጥነት ይበቅላል ጽድቅህም እንደ ልጅ በፊትህ ይሄዳል ደግሞም በስተኋላህ ክብር ይጠብቅሃል ያን ጊዜ ብትጠፊው አርሱም ይሰማሃል ኢሳ ዛድቷፓህቿ ጌታችንም ሲያዘን በግርማዊ ሕጉ በጾማችሁ ጊዜ እንዳትጠወልጉ የሕይወት ልምላሜን ተግታኝሁ ፈልጉ አንተ ግን በጾምህ ሰነፍ እንዳትሆን ን ፊትህንም ታጠብ ተቀባ ራስህን ማቴ ጁ ደግሞም እንዳትታይ ጾመኛ መስለህ መገለጽ ብቻ ነው ለዚያ ፈጣሪህ ማቴ በግልጥ ይሰጠሃል በስወር ሲያይህ ቅዱስ ጳውሎስም ስለ ጾም ሲነግረን አእንዳንነቃቀፍ እርስ የ ለ ው ወቅበችሁ ብሎ ከለ የለለ ተክዛ በሸሽሽ የተወም ለእግዚአብሐር እያለ ሲያስተምረን ጳውሎስ በምሥጢር ሮሜ ዙ እኛን ምን አጣላን ከቶ በዚህ ነገር መዣ ሚው መብል የአግዚአብሔር ነው ብሎ ቢነ ንዳትተረተር አለልክ በልተህ ይጢ ስጽህ መብላት ነው ላንት የሚስማማህ ቆሮ ኢሳ ገጽ ጠ ድጵዓኅዓተ ተሀብፃ ሀብትም ሀብታምን ወልደው ሞሉት ዓለምን ነገር ሥራው ጉድና ድንቅ ቀረ ሳይመረቅ ልጅ አመል ነገ ይቀራል ዕራና ጀ ስለ ትምሀርትና ስለ ሃይማኖት ሕይወታችን የትምሀርት ቤት ነው ል ጀ ሕይወት ከሕፃንነታችን ዝምረን አስከ ሽምግልነናችን ድረስ ለምኝ ም አያስቋ ስነ አይሰ ጋዊ ጥበብና ለመንፈሣዊ ጥበብ የትምሀርት ቤት ነው እስቲተኛ ድረስ ከመቃብር አል ሁለተኛም ከሕፃንነታችን ዝምረን አስከ ሽምግልናችን ድረስ ማሰብ የሚገባን ገልን በኋላ ወደ ኋላ የማይመለስ ጊዜያችንን በከንቱ እንዳናሳልፈው ነው ና ው መይ አንደ ቅል አበባ የሚለመልመውን የሕፃንነታችንን ወራት ዘለዓለማዊ የሆነ ከ ባፍ ከ ደን መንፈሳዊ ሀብትና ለሥጋችን መርጃ የሚሆነውን ሀብት ሳናስብበት በከንቱ ብናሳ ሲያፈርስ እየዋለ በሰው ያመሓኛል መደ እሆዕ ሇወ ሮ ። ው የብሉይ መጸሕፍት ሞግር ሬኔ ኢት ዮጵያ ግን እነዚሀን ከዚህ በላይ የተጻፉትን ተቀ በላስች መ ተዳፉትን ተቀብላለች ተረፈ ኤርምያስ ራዕየ ባሮክ ሶስና ዳንኤል አነዚሀ ናቸወ « ምዕራፍ በኢትዮጵያ የሚገኙ የመጻሕፍት ቁጥር « ሄኖክ ኦሪት ዘፍጥረት ኦሪት ዘፀአት ኦሪት ዘሌዋውያን ኦሪት ዘጉልቀ ኦሪት ዘዳግም መጽሐፈ ኢያሱ መጽሐፈ መሳፍንት መጽሐፈ ሩት መጽሐፈ ኩፋሴ መጽሐፈ ኢዮብ መጽሐፈ ሳሙኤል መጽሐፈ ሳሙኤል መጽሐፈ ነገሥት መጽሐፈ ነገሥት መጽሐፈ ዜና መዋዕል መጽሐፈ ዜና መዋዕል መጽሐፈ መዝሙር መጽሐፈ ሰሎሞን መጽሐፈ ሰሎሞን መጽሐፈ ሰሎሞን መጽሐፈ ሰሎሞን መጽሐፈ ሰሎሞን ትንቢተ ኢሳይያስ የማይ ቆ ጠር መጽሐፈ አዳም። ዮናስ ማ ዥቨየዐሮስ ናሆሃ እጌበይጦ ፀንካጻቅ ማዓ ወጄ መጽሐፈ ዕዝራ እሜግኺኒያ መጽሐፈ ዕዝራ መጽሐፈ ፅዕዝሪረ መጽሐፈ አስቴር መጽሐፈ ዮዲት መጽሐፈ ጦቢት መጽሐፈ ሲራክ መጽሐፈ መቃብያን ቀዳማዊ መጽሐፈ መቃብያን ከክልፅ ዜና አይሁድ መጽሐፈ ዮሱፍ ወልደ ኮርዮን የም ንክ ፅርገተ ኢሳይያስ ራፅየ ባሮክ ተረፈ ኤርምያስ ዜና አይሁድ ልዩ የሆነ ዜና አስክንድር በሎንዶን ታትማል ውፁዕ እምኀልቀ ክቁጥር ያልገቡ ዛ የብሉይ መጸሕፍት ወንጌለ ወንጌለ ወንጌለ ወንጌለ ብረ ልአእክተ መልአክተ ዌል አክተ ልእክገ ። ጽሐሪ ሃይማኖተ ፈሐረስት ዮሐንስ ቄርሎስ ኤጺፋንዮስ አትናቴዎስ ፍትሐ ፈውስ ፈውስ ሥርዓተ መጽሐፈ ዓረጋዌ ማሮ ፊልክስዩስ ዜና አበው መጽሐፈ መጽሐፈ መቅድመ ሳዊሮስ ፍከሬ ጦማረ መጽሐፈ መጽሐፈ መጽሐፈ መጽሐፈ ጸሎተ ሥርዓተ ግፃዌ የሊቃውንት መጻሕፍት ቀጥሮ ። ድጓ ጸመ ዮግ ምዕራና ዝማረ መዋሥዕት በየጊዜው የተነሀ መጽሐሪ ጊዮርጊስ ረድአ ዮሐን በጣና በገሊላ መጽሐፈ ዲዮናስዮስ መጽጠፈ ዊሮስ መጽሐሪ አባ ሚካኤል ዘውእቱ ሐዊ ወሪድየ ብሔረ ሮሜ ርኢክዋ ለቤተ ክርስቲያን ብሎ የተናገረበሮሜ መልእክት መጨረሻ ሂርማን ተብሎ ሰላምታ የተሰጠወ በጉን ዳጉንዲ አለ ታትሟል በሮማ ወስደውት መጽሐፈ ተልሚድ መጽሐፈ ሒርማ ነቢይ መጽሐፈ በሕርይ መጽሐፈ ሳቤላ መጽሐፈ መድበል ዘአባ ብንያሚ የፀሐይን ትርጓሜ የተናገረች ረድዕ ወመምህር ተማሪው መምሀሩን እንደጠየቀወ ጐጃም ሰነቦላስታ ወይገንዩ ማርያም ። ተስአእሎተ አንጥያኮስ ዘአትናቴዎስ ቀራንዮ ደብረ ኢየሱስ ፊሳልጎስ የአራዊትን ግብር ሚናገር ዲማ ጊዮርጊስ መጽሐፈ በረለዓለም ታትሟል በግዕዝና በአንግሊዝ ምሥጢረ ሰማይ ወምድር በግዕዝና በእንግሊዝ ታትሟል መዝገበ ሃይማኖት መጽሐፈ ኪታራ መጽሐፈ ፈላስፋ መጽሐፈ ፈላስፋ ክልዕ ዙር አምበ መጽሐፈ ዮሐንስ መደብር በግዕዝና በፈረንሣ መጽሐፈ ቋ መሥ ጠረር ዘአባ ጊዮርጊስ መጽሐፈ ኢዮቤልዩ በጀርመን አገር ታትሟል ገነተ ማርያም ሃይስ ኦታጠ ንት መጻሕፍት ሦጥር ዘዓ ዘር ብጁ ፃፄ ዘርዓ ያዕቆብ የገ ቁጥርና ታሪክን የሚነ ወል ደ በጥሪቅ መንበ ወርዋ ከልፅ ካልፅ ጽዒዳውያን ወልደ ቀንበር ዘሠጋረ ዘ ስ »ነክስ ጊስ ወልደ አሚድ ስቡ ሻ ቨ ሳዊሮስ ክከልዕ የግብጽንና የኢትዮጵያን አንድነት የሚነገር በገሊላ በጣኛ ኒራቅሊጹጵስ በጀመይ ይማኖት ልዩ የሆነ ትግሬ በአቡነ ኢዮስያስ ገዳም ምዕላደ ዘዓፄ ዘርዓ ያዕቆብ ጀመዶ ደብረ ዳሞ ዮትዓቅቦ ዘአፄ ዘርዓ ያዕቆብ ተርታ ነገር መናገር የሚከለክል አስክንድር ንጉሥ ግር ወግሪስ አዛ ኖብ በዛና በሽሬ በመካነ ቅዱሳን ዶርሆ በፓሪስ ታትሟል ብዣ ተጠርቶ ሲጋበዝ ግቹሪ ባሕታዊ አመክራለሁ ብሎ ሂዶ ግብዣ ተጠ ሄድ ስለ ልብሱ ማደፍ ከለከሉት በሌላው እኔ አይደለሁም ብሎ ልብሱን ወየ ጋበዙት የተጠራው ልብሴ ነው እንጂ ለቀለቀው የሚል ትግሬ በጓሕታ አለ። በአንተ ሕጽበተ እግ ዘደብረ ውጉበር በእንተ ፍልሰታ ለእግዝእትነ ዘአባ ሰላማ ከሣቴ ብርሃን በእንተ ክርስትና ዘቱ አንስሳ በገበፈጳ ዘወቱ ከህናተ ሰማዩ በአክሱም በገሊላ ዘቅዱስ ሚክኤል ዘቅዱስ ገብርኤል ዘቅዱስ ሩፋኤል ዘቅዱስ ራጉኤል ዘቅዱስ ዑራኤል ስለ ድንግል ማርያም ልደት የሚናገር ዘአፍኒን ቅዱስ ዘቅዱስ ሳቁኤል ዘቅዱስ ፋኑኤል ዘቅዱከ ሱርያል ሰንበት ማኅየዊ መድኃኔ ዓለም ዘርቱዓ ሃይማኖት ዘበዓላት በሞጊና በአንተ ዮሐንስ ወመስቀል የአክሱም ጳጳስ ሚናስ የተናገረው በጣና በእንተ መስቀል መስከረም ቀን የሚነበብ በመስከረም ሀ ቀን የሚነበብ ዮሐንስ ጳጳስ ዘአክሱም የተናገረው የሐዋርያትን ነዢ የሚናገር ሺሬ ውስጥ ደብረ ዳግና ሣልስ ዘርቱዓ ሃይማኖት በገሊላ በጣና በደብረ ዓሣ ዘደረሱ አበው ቅዱሳን በአንተ ክብራ ለማርያም ዘንርሎስ ሊቀ ጳጳሳት በእንተ ስምዖን ዘትንሣኤ ትንሣኤከ ለአለ አመነ በጉንዳጉንዲ እ ማርያም ከሮሐ አገር የተጻጊ እመቤታችን ስለ ኢትዮጵያ ቃል ገ ኪዳን አንደ ተቀበለች የሚነግር በገሊላ ብ ማርያም በየበዓላትዋ የተደረሰ ላስታ ወቶት ዲማ ግሴን ልደታ በዓታ ብርሃነከ ፈኑ ዲቤነ የሚል ድርሳን ድርሳነ ሯርሳነ ሯርሳነ ድርሳን ድደሳነ ድርሳነ ሯምርሳነ ድርሳን ድርሳነ የድርሳናት ቀናር ዘበዓተ ግብጽ በግንቦት ቀን የሚነበብ በጣና ቁስቋም ዘቴዎፍሎስ ጐጃም ደምበጫ እነሴ ጽዮን በገሊላ ጽዮን ክልዕ በአኩስም በአንተ ማርያም ዘበኝለ ጌና ናርጋ ሥላሴ ዕረፍታ ዘቅዱስ ኤፍሬም ዕረፍቻ ክልፅ ፅረፍታ ሣልስ ዘይትነበብ እምድኅረ ዕረፍታ ፍልሰታ ዘቅዱስ ቂርሎስ ሊቀ ጳጳሳት በዚህ ቀን ግብር ሰጥቶ ያስ ቀደሰ በፅለተ ዕረፍቱ ጌታ ያቆርበዋል የሚል በሞጊና ድርሳነ ፍልሰታ ክልፅዕ። ደግ ንጉሥ ሲነግሥ አጋንንት ይታሠራሉያን ጊዜ በኢትዮጵያ ሃይማኖት አንድ ይሆናል የሚል ያን ጊዜ የሞተ ይጸድቃል ይላል ዘርቱዓ ሃይማኖት በገሊሳ በጣና ። » ይ ዘደረ ዮሕጠንስ ጳጳስ ረሰ ማቴዎስ ኤሏዲስቆኦዕስ በአንተ ዮሐገስ መገ በእንተ በዓቱ ለእግዘ ስለ ጴጥሮስ ወጳውሎ ናትናኤል ያዕቆብ እኀኀ በርተሎሜዎስ ማቴዎስ እንድርያስ ዮሐንስ ወልደ ነጐኾ ያዕቆብ ወልደ ዘብዴ ማትያስ ወገራ ያፅቆብ ወልደ አልፍዮስ ቶማስ ታዴዎስ ቤገምድር ሊበ ማርቆስ ሸዋ ሰላ ድንጋይ ማርቆስ ከልዕ ጐጃም ደብረ ማርቆስ ሉቃስ ሰብአ ወክልኤቱ አርድኣት አብርሃም ላሊበላ አሸተን በርተሎሜዎስ ኤልያስ ሰማፅታት አቡናፍር በፖርቱጊዝ ታትሟል ዮሐንስ መጥምቅ ማማስ በደብረ በንከል ፋሷለደስ በምጽሌ በርባራ ወዮልያና ቅድስት ጢቅላ ዮሐንስ ዘአቅፋሂ የ ጻድቅ በጀ መዶ በጀመይ ሰማዕታትን ገድል ሁሉ ያጻፈ ሦስት መቶ ጸሐፍት የነበሩት በደብረ ዳሞ ኤዎስጣቴዎስ ንን ም ጌታችንን በአቅርንተ ዓ ን አባዲር ወኤራዒ እኅቱ አከቅርንተ ኃይል ላይ ያየ ኣረ ከ ን ን ም ር «ጸቨ በቹ ገ ድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገደለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ደ የገድላት ሸማ ዘ አር ሲማ አጸ በገ ን ባክስ ወሠርጊስ በጀመይ አብርሃ ወአጽብሐ በትግሬ ኪራኮስ ዘአርአያ ለዕሌኒ መከነ መስቀል ደብረ በንኮል ጳንጠሌዎን ሰማዕት በባና ቂርቆስ ጳንጠሴዎን ጳያ ቀዋ በትግሬ ቆጽርያኖስ በጀመደ ባውሳ እስጢፋኖስ ጺላግያ በጀመይ በደብረ ጽሙና አዳም በሰማዳ በጌምድር ጸጀርመን አዢ ታትሟል ኤልያስ ነቢይ በጣና ዘርዓ አብርሃም በፓሪስ ታትሟል ሙሴ በጣና አስጢፋኖስ ሰማዕት በጀመዶ ሮማኖስ በቁየጻ ዮሐንስ ዘደለይሚ አቢብ በዲማ መቃርስ በእብናት በጌምድር ጊዮርጊስ በዲማ ዜኖቢስ ወዜኖብያ በጣና ቂርቆስ ልሩት ን ሚናስ በጣና ቂርቆስ በጀመዶ ጣጦስ በዘመዶ ፊልኦስ ወኤላውትሮስ ዳና ብስ ቴዎፍሎስ ወጳጥሪቃ ብአሷቱ መደራ አባ ገሪማ ቆዝሞስ ወድምያኖስ በይምርሃ አዝቂር ወኪርያቅ በዘመዶ በደብረ ጽሞና ሰማዕት ዘናግራን ዞች በፓሪስ ታትሟል ያፅቆብ ዘግሙድ ሐብዊ ሰረባሞን ። ኮ አናንያ ወአዛርያ ወሟ በጀመዶ በደብረ በንኮል አብሳዲስ ወአላ ሰማዕታተ አክሚሃ ሕፃናት ሊባኖስ ቴዎድሮስ ኢየሉጣ ሄርማ ኖላዊ አውስግንዮስ ፊላቴዎስ ዓርከለዲስ ጊዮርጊስ ሰረባሞን ስብስትያኖስ ቢፋሞን ሠራብዮን አካውህ በጀመዶ በደብረ ቀልሞን ኦርኒ በዘመዶ ማርያ ወሣርታ አቡቂር ወዮሐንስ በደብረ ጽሙና የገድላት ቀዋር ዮስጦስ አውሳብዮስ ሠናየ ዝክር ፊልሞና መንዓንዝር በምጽሌ በክብራን በጆመደዶ ውሳብዮስ ወልደ ፋሲለደስ ንጦንዮስ ረውኅ ሳዶቅ ሰማዕት ቴዎድሮስ ሮማዊ ቢላክርዮስ አንድርያኖስ በይምርሃ በጀመዶ ፍቅረ ሚቫኤል በፓሪስ ታትሟል ቴፖዎሥጢቂኖስ በገሊላ አርብዓ ሐራ ሰማይ በጣና ቂርቆስ ቴዎቅሪጦስ በብኑዳ ጻድቅ ከደረቅ አንጨት ላይ ቢሰቅሉት እንጨቱ ለምልሞ ያፈራ በቁየጻ ዮሐንስ ዘብሔረ ነነዌ የቱ ደቂቅ ዮሐንስ በትረ ያርክ አፎምያ በአክሱም ኤስድሮስ በጀመዶ በላሊበሳ መድኃኔ ዓለም አባ ሄሮዳ በደብረ ዳሞ ዮሐንስ ዘሐረቅ በጆመዶ በጣና ቂርቆ አበዘቪስቹ የሚሸሽ አንዳይኩነን እግዚአብሔር ምሎለታል የሚል በጣና ቂርቆስ ርይ ገላውዴዎስ በጣና ጊዮርጊስ ሐዲስ ዘአስተርአየቆ እግዝእት ማርያም በጸዎለ ርፃዩ ሙሴ ጸሊም ጴላጦስ ቱ አኃው ኣፎም በቁየጻ አትና ማ ዘቄልዝም በጣና ቁረ በዳም ሰማዕታት ናግራን በፖርቱጊዝ ታ ዞሲማስ በዲማ ስሙ በመንበረ ዶ ቴዎድሮስ ማር ሊቀ ሠራዊት የዘከረው ሰው ፋል የሚል በጣና ዊርቆስ ዘወሀቦ መልአክ ፈረሰ መንፈሳዌ በዙር አምባ በደብረ ጽሙና ሮሂ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ገድለ ቴክላ ቅድስት በኦብረ መቃርስ ወልደ ፋሲለደስ በምጽለ ለንጊኖስ መሪና ናብ ሰማዕት የዘከረው እንዳይኩነ ለበ በጤ ሎለታል ደብረ ጽዮን ክፍል ይገ በኦብረ ጽሙና በደመዶ አበከረዙን አቦሊ ኒከ ክንፍ ይጻፋል የሚል ጺስጢስ አላኢሏስ ወአጋሏስ ሐርስጥፎሮስ ክርስጢና ጌራኒ ሰማዕታት ዘሞቱ ድምያኖስ ጀመዶ አንድራዎስ በክብራን ሄሬኔዎስ ጳጳስ በጣና ቂ ቴዎድሮስ በናድሌዎስ በደብረ ጽመና ቴዎዶጦስ ዘእንፍዬራ በደብረ ጽሙና አባ ዳንኤል በፐርቱጊዝ ታትማ አበከረዙን የዘከረው እገ ፊቅጦር በደብረ ዮሐንስ ወልደ ፀራቢ በጀመዶ ጊዮርጊስ መዛህም በደብረ በንክል በጀ ሰማዕታተ አክሚም በጣና ቂርቆስ ዮሐንስ ዘሰንሔት በደብረ ጽጮና ኒቆሳዎስ በጋስጫ ሆስቴና ዮስቴና በጀመይ በስሊቆስ ሥርግው በጀመዶ ቅድስት ጤቅላ በደብረ ጽሙና በጀመዶ ቅድስት አንጦኦያ በጣና ቁርቆስ ጎርጎርዮስ ዘአርማንያ በጣና ቁርቆስ ይስሐቅ ጻፍራዊ በቁየጻ ቅፋሳን ቢልፍዮስ ወአርዮንስ ወአርለ በንኮል ዳይኩነን የሚል በጀመዶ ጉንዳጉንገ ዳ ፎስ ወጴጥሮስ በደብረ ዳግፍ በምሳሐ ስሙ በቱ እንስሳ ሚካኤል በጀመይ ጽሙና ስለ ግብጽና ስለ ኢትዮጵድየሚናሽክ ዘሠየፎን ፎላ ቀሰ ጀመዶ በፓሪስ ታትሟል ዘይምርሃ አጠገብ በገዳማዊት በፁንን ዞሲማስ በተአምራት ሒይ ያያቸው ዘናግራን በቄየጻ በዳግና በደብረ በንኮል ዴብረ ማኅው በቂየጻ ወና ደብረ ዘይት ሄዶ ከሐዋርያት ጋራ ማዕድ የበላ በዳግና ዘደብረ አቅፋፉሕ ከአባ አሞኒ ገዳም በደመና ተጭኖ የሔደ ሰው መልክ ሳያይ የኖረ ጸጐሩ ልብስ የሆነው በይብረ ዳግና ተሰዓቱ ቅዱሳን በጣና ቂርቆስ ዓረጋዊ ዘደብረ ዳሞ ለቃኖስ በወንፊት ውሃ የቀዳ አስር ጣቱ አንደ ጡዋፍ ያበራበይጾፀረ ይምአታ በመላእክት እጅ የተገነዙ ጽሕማ አፍኤ ጳንጠሌዎን ከልዕ ቋ ዘመን በኾድጓድ የቆመ ኣሌፍ በአንድ ቀን ዘት ወንጌል የጻፉ ጻድታን እለ ወጺፍ በደብረ ዳሞ ሲኖዳ ዘደብረ ጽሙና አባ ዮሐንስ በክብራን ኦቡነ ገብረ ክርስቶስ አቡነ ጌርሎስ በቆርኛ ጐጃም መስቀል ክብራ በቀን እልፍ በሌ ያፈቅረነ አግዚእ ሓቸቃ የግይ ጾ ዘካርያስ በባሕር ላይ ሷሄቶ ማኝ ድበአግድ ለታ ሊት አልፍየፖትሶ። ቴዎድሮስ ሰማዕታት አንጦንስ መቃርስ ዜና ማርቆስ ቱ ቅ ዓቢየ እግዚእ ሳሙኤል ዮሐንስ ከማ ዓረጋዊ ገብረ ክርስቶስ ፍልሰታ ልደታ በዓታ ሰላማ ጳጳስ ፍቅርተ ክርስቶስ ወለተ ጴጥሮስ አዛለ ክርስቶስ ሥታገ ሁንና ክብረ ነገሥ ጅዎግራፈ ንለምን አን ለጥቅምና ደስታ ትንሽ የመጽሐፍ የሃይማኖት ታሪክ የዘልጳዓልም ደኅንነት ስብሐት ለአምላክ የንጻብ ማስተማርያ የክርስቲያን መንገድ ጥሩ ምንጭ ወጻጄ ልቤ ጎሐ ጽባሕ በበከሆከከመ መው ጽዮን ሞፃሳ ዋዜማ ክታሎማግ ትንሽ የመጻሕፍት ቀግር ፈቃደ ሥላሴ የልጅ ምክር ክብርና ደስታ የአባት ምክር ያማርኛ ማራሚ ዐወቀ የሕይወት ታሪክ ሀገረ ጃፓን ክአቶ ከበደ ካኤል የተዳፉ« ምዕራባዊ ሥልጣኔ ብርሃነ ህሊና ታሪክና ምሳሌ ዖቦተኛ መጀመሪ እርምጃ ከይቅርታ በላይ የትንቢት ቀጠሮ የአውቀት ብልጭታ የቅጣት ማዕበል የቤተ ክርስቲያን መዝሙር የመጽሐፍ ቅዱስ ሰንበት የሃይማኖት መሠረቅ የመጽሐፍ ቅዱስ ታሪክ ታሪክና ሥራ በአጭሩ ዘቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ መዝሙረ ልደት ዘቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ያዲስ ዘመን መዝሙር የቤተ ክርስቲያን ጸሎት ከኢትዮጵያ ሊቃውንት ከዊላታ መርሰዔ ኃን ኦማርኛ ለዋስው ፈላዊ ጉባሉ የአፄ ምኒልክ ታሪክ አንድ አራሽ ንግግር አንደኛ ፊደል ሁለተኛ ፊደልና ካቶኛ። የዓለም ታሪክ ከጅዎግ ራዕየ ሲኖዶስ ሐተታ ወልደ ሕይወት ሰዓልናክ ሥርዓተ ንግሥ የመንግሥትና የሕዝብ አስተዳደር ከገብረ ሕይወት ቬናሁ ለጋላ በርሊን ታትሟል መጽሐፈ ስብሳቤ መጽሐፈ ጸሎት አስትጉቡዕ ዘአባ ጅሮም መጽሐፈ ሱባዔ ዘአባ ጅሮም ምሥጠረ ሥላሴ ዘብላታ ጳውሎስ ሐሳብና ምኞኛት ተስእሎ ዘአባ ተክለ ሃይማኖት ዮሐንስ ቡንያን መጽሐፈ መልከክት ከአለቃ አሰጋኸኝ ባ ይካዳኝ ሠ ጠ እ በ ኀ ኣዲስ ድርሰቶች » አበ ሥፅል የአማርኛ ግጥም ከአለቃ በዛብህ መጽሐፈ ክርክር ከብላታ ወኦጄ ገረማ የቀድሞ የኢትየጵያ ነገሥታት ታሪክና ብርሃን በመንገዱ የክርስቶስ ዳግመኛ መምጣት ኮም የኢትዮጵያ መልእክት ወደ ልጆችዋ የአቶ መኩንን ሀብተ ወልደ የፍቅር መላእክትቅኛ የበቀለ ሀብፐ ሚክኤጴል ተወልደ ብርሃን « ወጆ ኢየሱስ ኑ የክርስትና ትምህርት ጽኑ ኣምባ የቋንቋ እንግሊዝና አማሪኛ ግሥ የእንግሊዝና የአማርኛ አገባብ የእንግሊዝና የአማርኛ ኦገባብ ዩተኛ የፈረንሳይኛ የአማሪኛ ከአፈ ወርቅ ፈረንሳይና አማሪኛ ክራድ ኢጣልያና አማረኛ ኢጣልያና ትግርኛ ግፅዝና ላቲን የዲልማን የኢትዮጵያ ፈላስፎች የነገሥታት ታሪነ ክብረ ነገሥት የአፄ ከሌብ ቃሪክ የአፄ አምደ ጽዮን ታሪክ የአፄ ዘርዓ ያዕቆብ ታሪክ የአፄ በዕደ ማርያም ታሪክ የአፄ አስክንድር ታሪክ የአፄ ናዖድ ታሪክ የአፄ ልብነ ድንግል ታሪክ የአፄ ገላውዴዎስ ታሪክ የአፄ ሚናጵ ታሪክ መምሪ የማጆር ኤጹ ፓሪስ ሊትማን አሳትሟል በርሊን ታትሟል በሊስቦን ታትሟል በፓሪስ በፓሪስ ታትሟል በፓሪስ በፓሪስ ታትሟላ በሊስቦን ታትሟል የአፄ ሠርፀ ድንግል ታሪክ የርፌሶር ጉይዲ ያተመው የአፄ ሱስንዮስ ታሪክ ኣሰቦናና ታትሟል ጉይዳ የአፄ ፋሲል ታነ በጋሬስ ታትሟል የአፄ ዮሐንስ ቀዳማዊ ታሪክ የአፄ አድያም ሰገድ ኢሰ የአፄ ተክለ ሃይማኖት የአፄ ቴዎፍሎስ ታሪነ የአፄ ዮስጦስ ታሪክ የአፄ በካፋ ታሪክ የአፄ ኢያሱ ብርሃን ሰገ የአፄ ኢያሱ ሯሪክ የአፄ ተክለ ሃይማኖት መናኔ መ የአፄ ሰሎሞን ታሪክ የአፄ ኢዮአስ ሥሪክ የአፄ ዮሐንስ ጻድቁ ታሪክ የአፄ ተክለ ጊዮርጊስ ተፍ። የራስ ስዑል ሚካኤል የወረሲሆች መሳላናንነ የአፄ ተክለ ጊዮርጊስ የአፄ ዮሐንስ ሣልሳይ የአፄ ምኒልክ ታሪክ አጭር የዓለም ታሪክ ስጭር የቤተ ክርስቲያን ያአሳተመው ከአፈ ወርቅ ዘገብረ ክርስቶፅቋ ተክለ ሃይማዋት ዳግም የብላቴ ጌታ ኅሩይ ጨ ወይዘሮ ጥበብ የልቅሶ ቬማ ግጥም ሱክርና ወተት ኢትዮጵያና መተማ የአፄ ዮሐንስ ታሪክ ጻጭ የቅኔ መጽሐፍ የሰማይ መንገድ ካርታ የአይሮፕ መንገደኞች ምክር የጋሎች ታሪክ ክአቶ አጽሜ አማርኛና ጋሲሊኛ ምሥጢረ ጽጌያት መጽሐፈ ልቡና መጽሐፈ መዝገብ አሁንና ጥንት አማርኛና እንግለዝ አማርኛና ፈረንሣዊ አማርኛና ፈረንሳዊ አማርኛና ጀርመን አማርኛና ኢጣልያ አማርኛና ላቲን ግፅዝና ላቲን ግዕዝና ኢጣልያ አማርኛና ኢጣልያ አማርኛና አረቢኛም ኢጣልያም የግፅዝና የጀርመን ሰዋስው የግፅዝና የጀርመን ሰዋስው የግፅዝ ሰዋስው የአማርኛ ቋንቋ ግራማቲክ የአገው ቋንቋ ግራማቲክ የቅማንት ቋንቋ ግራማቲክ የግሚራ ቋንቋ ግራማቲክ ክብረ ነገሥት ቢዞልድ የጻፈው ወደ ክርስቶስ የሚያደርስ የአቡነ ጴጥሮስ ታሪክ የኢትዮጵያ ሕገ መንግሥት ሥነ ሥርዓትና ሕግጋት አማርኛና እንግሊዝኛ መጽሐፈ ጸሎት ትዳር በጤና የአምስቱ ዓመት መክራ ከአዋሽ አስከ ሱዳን ጠረፍ የኢየሩሳሌምና የቅዱሳት ቦታዎች ታሪክ ቅን ምክር ለቅን ሰው አዲስ ድርሰቶች « የክንቲባ ገብሩ ቫኤረክዕን የጸብጸስተር አስርም የራድ የአንጦስ ዳባዲ የዶክቶር አባት የፕሮፌሶር ጉይዲ የሉዶልፍ የሉዶልፍ የፕሮፌሶር ጉይዲ የዶክቶር ባቢለክ ብሳታ ሐጎፅ የፕሮፌዕር ሚትቦሕ የመዳም ሄርማ የአባ ተክለ ማርያም ስምሐራይ የፕሮፌፅር ጉይዲ የፕሮፌሶር ኮንቲሮዲኒ ኮንቲሮሲኒ ክንቲሮሲኒ ታትማል በጀርመን ከአለቃ ዳንኤል ከተክለ ብርሃን ከአማኑኤል አብርሃም ከአማኑኤል አብርሃም ክዌቂስ ባድማ ከአዛዥ ሙሉ ቋው ምትኩ ከጳውሎስ ማን አምኖ መጽሐፈ ሚወታ ከአለቃ ዘነብ የአፄ ቴዎድሮስ ታሪክ ከአለቃ ወልደ ማርያም ዘምሁይ የኢትዮጵያና የመስኮብ ቤተ ክርስቲያን ታሪክ ከጉይዲ የምሳሌና የግጥም ዘፈን በአማርና ከጉይዳ መርሐ ዕውር አማርኛና ግዕዝ ከክአለቃ ክፍሌ ጉይዲ አሳትሞ የጐንደርገ ሊቃውንት ቅኔ ከግዕዝ ወደ ኢጣልያ የተተረጐመ ፍትሐ ነገሥት ግዕዝንና ዓብን ወደ ኢጣልያ የተረጐመ ጉይዳ ስንክሣር በግፅዝና በፈረንሳዊ ጉይዲ ያሳተመወ ስለ እንሰሳት አገልግሎት ከአቶ ያሬድ ገብረ ሚካኤል ከአቶ ወልደ ጊዮርጊስ ወልደ ዮሐንስ የተጻፉ ። ፁ «ዲጄ ወ ሸክ ው ት ርታ ፍሌ ወቼ ደ ዓዓ መ የሐዲስ መምሀራን ታሪክና ቀዋግር ስለ ቅዱስ ያሬድና ስለ መምሀራን አጭር ስለ ቅኔ ታሪክ የዱሮ ዘመን ቀኔ በጉንዳጉንዲ የተገኘ በኢትዮጵያ የወንጌል አምነት ስለ አምነትና ስለ መጻሕፍት ግጥም ቀኔ ስለ ቅኔና ስለ ዜማ ግጥም ቅኔ ስለ ፍቅር መንፈሳዊ ንግግር ስለ ፍቅር ግጥም ቅኔ ስለ ጾም ነገር ስለ ጾም ነገር የቅኔ ግዋም ስለ ትምህርትና ስለ ሃይማኖት ስለ ትምህርት መዝሙር ቀኔ ስለ ስከር ልማድ ስለ ስንፍና መብልህ እንዴ ስንቅህ ሀ ትምህርትን ስለሚጠሉ ሰዎች ስለ ጥንታውያን መጻሕፍት ቀጥር በኢትዮጵያ የሚገኙ መጻሕፍት ቀጥር የመጻሕፍተ ሐዲሳት ቀጥር የሊቃውንት መጻሕፍት ቀጥር በየጊዜው የተነሱ ሊቃውንት ድርሰቶች የድርሳናት ቀዋር ኔ በመጠ።

• N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
  • https://github.com/millzon/textSummarizer-am
  • https://github.com/icoxfog417/awesome-text-summarization#motivation